Het Museum Arnhem, gelegen aan de Utrechtseweg, wordt ingrijpend verbouwd en uitgebreid. De unieke ligging van het museum en de kenmerkende kwaliteiten van het gebouw worden versterkt. Het landschap gaat een grote rol spelen in de beleving van het museum, er komen zalen die volledig gewijd zijn aan het ervaren van kunst en de koepel krijgt zijn originele, ruimtelijke karakter terug. Het museum wordt deels gesloopt, deels gerenoveerd en er vindt nieuwbouw plaats. De nieuwbouw betreft een bovengrondse bouwlaag en twee ondergrondse bouwlagen. De renovatie is een interne verbouwing van het Rijksmonument. Maarten Rots, projectorganisator bij Rots Bouw, en Michiel Groeneveld van Vibes vertellen over dit mooie project.
Geweldig project
“Dit is een fantastisch project om te mogen bouwen en verbouwen,” vertelt Maarten enthousiast. “Na het Park Paviljoen op de Hoge Veluwe is dit ook weer een heel mooi referentieproject voor ons. In de eerste plaats is de plek bijzonder en daarnaast betreft het een combinatie van nieuwbouw en renovatie van een Rijksmonument. De bouwconstructie van de nieuwbouw is ook uniek. Op de plek bij de stuwwal kun je niet met hulpconstructies de grond in. De constructie dat de nieuwe vleugel van het museum via een schuifbaan over de stuwwal geschoven werd, is een techniek uit de bruggen- en tunnelbouw. Heel innovatief om dat zo toe te passen!” CT de Boer en Rijnstaal verzorgden dit ‘uitschuifspektakel’ op basis van de tekeningen en animatie van Vibes.
Michiel Groeneveld en Emil Olivier brachten op 6 januari 2021 een bezoekje aan de bouw. “Echt toevallig dat juist die dag het tweede deel van het uitschuifspektakel aan de gang was. Mooi om te zien,” vertelt Michiel. De werkelijkheid klopte redelijk met de animatie die hij in de voorbereiding van het uitschuifspektakel maakte. “Ze bouwden de staalconstructie nu eerst naar achteren voordat de schuifbaan verwijderd wordt.” Michiel kreeg veel complimenten over de animatie. “Het bracht veel inzicht qua techniek en bouwvolgorde. De eigenaar van Rots Bouw vertelde ook dat hij hem ook veel gebruikt heeft om anderen uit te leggen wat er stond te gebeuren.” Het tweede deel van het uitschuiven duurde maar twee uur in tegenstelling tot het eerste deel dat een dag in beslag nam.
3D model
Vibes is begin 2020 begonnen met tekenen op basis van het model van de architect. “We hebben eerst de opdracht van de nieuwbouw gekregen,” vertelt Michiel. “Later is de opdracht van de renovatie er nog aan toegevoegd.” Rots Bouw heeft op basis van eerdere ervaringen voor Vibes gekozen. Maarten: “Het is prettig met ze samen te werken, ze denken mee en schakelen snel!” Vibes maakte de werktekeningen en het bestek en heeft een nieuw model opgezet waaruit gebouwd kon worden. Michiel: “In eerste instantie werkten we veel samen met constructeur ABT en installateur Alferink. In een latere fase verwerkten we ook informatie van andere partijen in het model.”
Doordat de staalconstructie werd uitgeschoven, werd de staalconstructie opgebouwd op een andere positie dan waar deze uiteindelijk moest komen. Hierdoor ontstaan er clashes die niet voor zouden komen als je het op de definitieve positie zou opbouwen. Voor het model betekent een dynamisch nulpunt een uitdaging. “Dat levert heel wat clashes op,” vertelt Michiel. Hem werd gevraagd een animatie van het uitschuifproces te maken. Dit had als doel uitleg te geven over de manier waarop een en ander plaats zou vinden. Michiel kwam bij het maken van de animatie ook bouwtechnische knelpunten tegen. “De daadwerkelijke beweging in het model gaf veel inzicht. Daarin kwam onze toegevoegde waarde als engineers goed tot zijn recht. Je bent niet aan het modelleren en visualiseren, maar aan het engineeren. Ook anders dan anders, je tekent in dit geval niet alleen materiaal, maar ook materieel in het model, zoals de onderdelen van de schuifbaan.”
Michiel kreeg veel complimenten over de animatie. “Het bracht veel inzicht qua techniek en bouwvolgorde. Rots Bouw heeft hem veel gebruikt heeft om anderen uit te leggen wat er stond te gebeuren.”
82.000 tegels
Een bijzonder onderdeel van het project is de bekleding van de vleugel met 82.000 handgemaakte tegels. Michiel maakte daar een opzet voor. “Dit dient als basis voor de architect en de maker van de tegels, Koninklijke Tichelaar uit Makkum.” Dit is het oudste bedrijf (1572) in Nederland en wereldwijd een begrip op het gebied van keramiek en glazuren. Op basis van de opzet van Michiel konden zij een keuze maken voor de kleurvarianten. “De kleuren variëren van lichtblauw tot bronskleurig, passend bij de stad en de Rijn,” vult Maarten aan. “Met behulp van Michiel’s model kunnen we snel de juiste hoeveelheden van elke kleur bepalen.” “Ik vond het een geweldig mooie opdracht om aan te werken!” zegt Michiel enthousiast. “Bijna alles is niet standaard. Ik vind het erg leuk om alles uit te zoeken en te bedenken. Dat is precies in mijn straatje!” Voor Rots Bouw is de afbouw van het monument ook een hele uitdaging. “We herstellen oude details en dat vraagt om vakmanschap. Ook moet je telkens weer oplossingen bedenken. Gelukkig hebben wij goede allround timmermannen in dienst! Mooi werk hoor, we hebben bijvoorbeeld de goten en bijzonder lijstwerk aan de gevel hersteld.”
Planning
De komende maanden wordt er verder gebouwd aan het museum. Aan de linkerzijde van de vleugel komt een uitzichtpunt, vanwaar bezoekers de stad kunnen zien, inclusief de Rijn en de Eusebiuskerk. Een glazen dak aan het overhangende deel moet zorgen voor veel daglicht. ”De nieuwbouw zit nu (maart 2020) in de fase van de gevel- en daksluiting. Daarna starten we met de afbouw. Bij de renovatie is het sloopwerk gedaan en gaan we ook met de afbouw starten,” vertelt Maarten.
Diverse links
Meer info over de bouw: Rots Bouw en Museum Arnhem.
Artikel in Kijk op Oost Nederland.
Review
We hebben van dit project ook een Review gemaakt. Bekijk hem hier.